Kult – polski zespół muzyczny, grający głównie rock alternatywny, założony w 1982 roku, przez Kazika Staszewskiego i Piotra Wieteskę w Warszawie, na bazie zespołu Novelty Poland. Muzyka Kultu ma swoje korzenie w punku i nowej fali, ale posiada też elementy rocka psychodelicznego, a nawet jazzu. Od początków istnienia grupa wyróżnia się charakterystycznym, rozpoznawalnym brzmieniem klawiszy i instrumentów dętych, a także głosem i często prowokacyjnymi tekstami wokalisty Kazika Staszewskiego.

Kult zasłynął atmosferą tworzoną na koncertach oraz niekonwencjonalnym przesłaniem piosenek. W latach 80. duży wpływ na ich teksty miało zainteresowanie Staszewskiego i pozostałych członków zespołu Biblią (jeden z członków zespołu – Piotr Wieteska – był Świadkiem Jehowy). Utwory Kultu uderzały w "system" rozumiany jako konglomerat socjalistycznego aparatu państwowego, Kościoła katolickiego i narodowych tradycji. W latach 90. Kult równie ostro rozprawiał się z nowym "systemem" opartym według niego na władzy pseudodemokratów, klerykałów i wielkich korporacji finansowych.

W lipcu 1982 odbył się pierwszy koncert grupy w klubie Remont.

We wrześniu 1986 roku Kult nagrywa swoją pierwszą płytę, nazwaną po prostu Kult. Znalazły się na niej dobrze znane punkowej publiczności kawałki, jak Krew Boga, O Ani czy Wspaniała nowina. Dobór piosenek w dużym stopniu zależał od aparatu cenzury, który nie dopuszczał do publikacji wielu piosenek grupy.

W październiku 1987 roku nakładem klubu płytowego razem ukazuje się album Posłuchaj to do ciebie, na którym pojawiła się m.in. piosenka Wódka, opublikowana jako Na całym świecie źle się dzieje, koledzy. Album wyróżniał się lepszym brzmieniem od debiutanckiej płyty zespołu. Rok później (w grudniu 1988 roku) pojawia się nowa płyta zatytułowana Spokojnie, z której pochodzi chyba największy, obok Polski przebój zespołu – Arahja. Niektórzy po latach uznają ten krążek jako najlepszy w historii grupy Kult.

W roku 1989 zespół wydaje aż dwa albumy. Pierwszy z nich to Kaseta, przez wielu fanów kojarzona z utworem Po co wolność. Został on nagrany po kolejnych zmianach składu, w zespole występował wtedy m. in. Rafał Kwaśniewski, który był również jednym z kompozytorów Kasety. Drugim wydawnictwem, który trafił do sklepów w tym roku było Tan – jedyna płyta koncertowa zespołu, na której znalazły się również niepublikowane dotąd utwory. Jest to rejestracja dwóch pożegnalnych koncertów z sierpnia 1988 roku, po których zespół postanowił zawiesić swoją działalność na trzy miesiące.

W 1990 Kult wydaje znamiennie zatytułowaną płytę, 45-89. Tytułowa piosenka opisywała minioną epokę socjalizmu za pomocą fragmentów autentycznych przemówień partyjnych dygnitarzy, nałożonych na podkład muzyczny. Wiele osób kojarzy również tę płytę z kolejnym jej mocnym punktem – piosenką Totalna militaryzacja z pacyfistycznym przesłaniem.

1991 to rok wydania Your Eyes, siódmego albumu Kultu. Najbardziej rozpoznawalne piosenki z tego krążka to Parada Wspomnień o stanie wojennym i antyklerykalna Zgroza. Oba te utwory do dziś stanowią stały punkt programu koncertów grupy.

W 1993 zespół zaistniał już w nowym, zmodyfikowanym składzie, w którym znaleźli się Kazik Staszewski, Janusz Grudziński, Ireneusz Wereński, Piotr Morawiec, Krzysztof Banasik i nowy perkusista Andrzej Szymańczak. Przetrwał on do 1998.

W tymże roku KULT decyduje się na stworzenie płyty, na której znajdą się jedynie piosenki Stanisława Staszewskiego, ojca Kazika Staszewskiego. Płyta była bardzo dobrze przyjęta przez fanów, a jej tytuł brzmiał po prostu Tata Kazika. Album był promowany w stacjach radiowych utworem Baranek.

Płytę Muj wydafca (błędna pisownia zamierzona) wydano w 1994. Została ona okrzyknięta jedną z lepszych płyt zespołu Kult. Na płycie znalazł się m. in. cover zespołu Omega, Dziewczyna o perłowych włosach, jak i cover Iggy'ego Popa, Pasażer. Dobrze znane przez wielbicieli zespołu są piosenki Ręce do góry, czy balladowe Lewe lewe loff. Na krążku jest też nowa wersja Piosenki Młodych Wioślarzy.

W 1996 Kult postanawia, że wyda drugą część materiału z piosenkami Stanisława Staszewskiego, Tata 2. Na krążku, który został utrzymany w brzmieniu podobnym jak Tata Kazika, znalazły się również śpiewane wersje wierszy Gałczyńskiego, które niegdyś wykonywał właśnie Stanisław Staszewski.

W 1998 w sklepach pojawia się Ostateczny krach systemu korporacji. Na albumie po raz pierwszy pojawia się nowy członek zespołu – trębacz Janusz Zdunek. Na płycie znalazło się kilka piosenek "radiowych", jak Lewy czerwcowy (aka Panie Waldku, Pan się nie boi), Gdy nie ma dzieci, Dziewczyna bez zęba na przedzie, czy Komu bije dzwon. Ten ostatni utwór zespół zadedykował Andrzejowi Szymańczakowi, perkusiście grupy, który zginął przez zadławienie się gumą do żucia podczas snu. Była to bezpośrednia przyczyna jego śmierci, pośrednią były narkotyki. Na teledysku do tejże piosenki został uwieczniony po raz ostatni.
Kazik na koncercie Kultu w Zielonej Górze.

W 1998 nowym perkusistą po tragicznie zmarłym Andrzeju Szymańczaku został Tomasz Goehs z formacji Kazik Na Żywo.

W 1998 zespół opuścił na rok Janusz Grudziński. Zastępował go wtedy Jacek Rodziewicz, z zawodu konserwator zabytków.

W tym samym roku odbyła się pierwsza Pomarańczowa Trasa zespołu po największych miastach Polski, która od tamtej pory niezmiennie organizowana jest każdego roku.

W 2001 światło dzienne ujrzał Salon Recreativo, złożony z dwóch płyt CD, a mianowicie z nowego materiału i ze starych piosenek grupy – odświeżonych i nagranych na nowo. Promował ją singel teledysk Brooklyńska Rada Żydów. Media obawiały się emitowania tej piosenki, choć odnosiła się ona w tekście z życzliwością do Żydów. Klip został zakazany (w praktyce nieemitowany) w polskim MTV.

Dopiero 5 grudnia 2005 ukazała się nowa płyta Kultu. Miała ona tytuł Poligono Industrial. Wydana została w dwóch wersjach: zwykłej, w promocyjnej cenie oraz w drugiej, droższej zawierającej dodatkową płytę DVD z dziesięcioma teledyskami zespołu. Singlami z płyty były Kocham cię, a miłością swoją, który stał się przebojem, oraz Pan Pancerny, który poruszał tematy religijne. Album pokazał, że zapotrzebowanie na muzykę Kultu nadal jest wielkie – płyta już w pierwszym miesiącu sprzedaży osiągnęła status Złotej Płyty. Sami muzycy, jak później przyznawali, nie do końca byli zadowoleni z nowego krążka.

5 lipca 2007 w Programie Trzecim Polskiego Radia odbył się jubileuszowy koncert na 25-lecie Kultu. Koncert trwał ponad trzy godziny i w całości był transmitowany przez Trójkę.

6 marca 2008 zespół opuścił Krzysztof "Banan" Banasik, a skład został uzupełniony przez Wojciecha Jabłońskiego (gitara) i Jarosława Ważnego (puzon).

W roku 2007 Kult zaczyna pracować nad nowym wydawnictwem, o roboczym tytule Concentrazion Gigantica, jednak planowana nazwa zostaje zmieniona na HURRA jeszcze przed premierą. Album został wydany 28 września 2009 roku w edycji zwykłej oraz w limitowanej dwupłytowej wersji winylowej. Płytę promuje singiel Marysia oraz teledysk do tytułowego utworu tego singla. W lutym 2010 roku do rozgłośni radiowych trafił utwór "Amnezja". 12 marca został wydany drugi singiel zatytuowany "Karinga – Hurra! Suplement".

Album na dwa tygodnie przed premierą został nielegalnie udostępniony w internecie. W wyniku postępowania policyjnego ustalono, że zawartość płyty została wyniesiona przez pracowników tłoczni. W lutym 2010 czterem osobom postawiono akt oskarżenia w tej sprawie.

W dniu premiery album uzyskał status złotej płyty, a po 10 dniach sprzedaży status płyty platynowej.

22 września 2010 Kult jako kolejny polski zespól nagrał dla telewizji MTV koncert MTV Unplugged. Występ został zarejestrowany w Och-Teatrze w Warszawie. Według informacji dziennika "Rzeczpospolita" z marca 2011 płyta "MTV Unplugged" Kultu rozeszła się łącznie w nakładzie 214 000 egzemplarzy.

Skład zespołu:

* Kazimierz Staszewski – teksty, śpiew, saksofon (1982-nadal)
* Piotr Morawiec – gitara (1982; 1983-1987; 1988-1989; 1989-nadal)
* Janusz Grudziński – instrumenty klawiszowe, gitara, wiolonczela, wibrafon (1982-1987; 1989-1998; 1999-nadal)
* Ireneusz Wereński – gitara basowa (1986-nadal)
* Tomasz Goehs – perkusja (1998-nadal)
* Janusz Zdunek – trąbka (1998-nadal)
* Tomasz Glazik – saksofon tenorowy (2003-nadal)
* Wojciech Jabłoński – gitara (2008-nadal)
* Jarosław Ważny – puzon (2008-nadal)

Byli członkowie zespołu

* Piotr Wieteska – gitara basowa (1982-1986)
* Tadeusz Bagan – gitara (1982)
* Dariusz Gierszewski – perkusja (1982)
* Norbert Kozakiewicz – perkusja (1982-1983)
* Alek Januszewski – gitara (1982)
* Piotr Klatt – gitara (1983)
* Jacek Szymoniak – instrumenty klawiszowe, trąbka (1983-1986)
* Tadeusz Kisieliński – perkusja (1984-1988)
* Paweł Szanajca – saksofon (1986-1988)
* Sławomir Pietrzak – gitara (1987-1989)
* Piotr Falkowski – perkusja (1988-1989)
* Rafał Kwaśniewski – gitara (1988-1989)
* Krzysztof Banasik – waltornia, trąbka, gitara, instrumenty klawiszowe (1988-2008)
* Mariusz Majewski – perkusja (1989-1991)
* Andrzej Szymańczak – perkusja (1991-1998)
* Jacek Rodziewicz – instrumenty klawiszowe, saksofon (1998-1999)
Read more on Last.fm. User-contributed text is available under the Creative Commons By-SA License; additional terms may apply.