Prince, właściwie Prince Rogers Nelson (ur. 7 czerwca 1958 w Minneapolis, stan Minnesota zm. 21 kwietnia 2016 w Chanhassen, stan Minnesota) - amerykański muzyk, zaliczany do grona tych, którzy wywarli największy wpływ na kształt współczesnej muzyki rozrywkowej. Prince był przedstawicielem takich stylów jak soul, funky, R&B, dance, rock, jazz rock i wielu innych. Próba zamknięcia go jednak w którymkolwiek gatunku jest błędem. Prince był rewolucjonistą każdego z nich: łamał międzygatunkowe bariery tworząc eklektyczną mieszankę ich wszystkich i na każdym odciskając piętno swej indywidualności. Wielu krytyków uważa, że łączył w sobie indywidualności trzech pionierów: rock and rolla – Little Richarda, rhytm and bluesa – Jamesa Browna i psychodelicznego rocka – Jimiego Hendriksa. Choć najczęściej postrzegany był jako wokalista i gitarzysta, Prince z równą łatwością grał także na gitarze basowej, instrumentach klawiszowych i perkusji, pisał teksty, komponował i aranżował, a nawet bywał producentem. Zaliczany jest do największych ekscentryków rockowych. Kontrowersyjnym ubiorem i (ob)scenicznym zachowaniem wykreował wizerunek, który nadawał ton kulturze pop końca XX wieku.

Prince był nie tylko utalentowanym, ale i bardzo płodnym artystą. W swym bogatym dorobku miał setki opublikowanych utworów i – jeśli wierzyć pogłoskom – dużo więcej nagranych, nigdy nie opublikowanych piosenek. W wywiadzie dla kanadyjskiego pisma McLeans w sierpniu 2004 powiedział: I Could write songs every day, but you have to ask yourself, "How many records do you need" (Mógłbym komponować po kilka piosenek dziennie, lecz należałoby zapytać: "Ile nagrań, tak naprawdę, potrzebujesz?"). Prawdopodobnie ta selektywność w wyborze materiału połączona z olbrzymią płodnością twórczą spowodowała, że w całym dorobku Prince trudno jest znaleźć materiał niedopracowany lub przypadkowy.

Historia

Prince urodził się w 1958 w Minneapolis, w stanie Minnesota. Matka była Amerykanką włoskiego pochodzenia, a ojciec, John Nelson, czarnoskórym muzykiem jazzowym, grającym po klubach i barach Minnesoty w trio The Prince Roger's Band. Rodzice rozstali się, gdy przyszła gwiazda rocka miała 7 lat. Prince był samoukiem: w dzieciństwie i wieku młodzieńczym samodzielnie opanował grę na kilku instrumentach. Zaczął także komponować i śpiewać, a amatorska taśma demonstracyjna znalazła uznanie producentów firmy Warner Brothers, która – jako jedyna – przyjęła ponadto ryzykowny warunek artystycznej niezależności, postawiony przez młodego muzyka. Od momentu, gdy osiemnastoletni Prince po raz pierwszy wszedł do profesjonalnego studia, zaczęła się jedna z najbardziej fascynujących karier w historii muzyki rozrywkowej.

Współpracownicy

Zdolności muzyczne Prince'a dorównują jego pracowitości. Uważany jest za jedną z najbardziej pracowitych osób we współczesnym przemyśle rozrywkowym. Jest wymagający nie tylko wobec siebie, ale także w stosunku do towarzyszących mu muzyków, z którymi, zwłaszcza w swoich słynnych studiach Paisley Park stworzył fascynujący, różnorodny, a przy tym spójny materiał. Najdłużej współpracował z grupą The New Power Genaration (występującą także pod nazwą NPG Orchestra). Jej lider, Tommy Barbarella, był autorem i współautorem muzyki do kilku płyt.

Prince pisał też przeboje dla takich artystów jak Sheena Easton czy grupa The Bangles, a jego dorobek stawał się inspiracją dla innych – wersje piosenek Prince'a znalazły się w repertuarze wykonawców tak różnych jak Tom Jones, The Art of Noise, Sinead O'Connor (ogromny komercyjny sukces w 1990 roku piosenki Nothing Compares 2 U) czy nawet... Miles Davis (Give Me That Chocolate). Lista sław z którymi nagrywał (a nawet, których utwory produkował, jak w przypadku Chaki Khan) jest długa. Oto niektóre z nazwisk: Stevie Nicks, Madonna, Alicia Keys, Erykah Badu, Nikka Costa, George Clinton, Stevie Wonder (w utworze So What The Fuss z 2005). Z najciekawszych artystycznie projektów należałoby wymienić Chakę Khan w utworze Sticky Wicked (z płyty ck, 1988), w którym Prince zagrał obok Milesa Davisa oraz Kate Bush w utworze Why Should I Love You? (z płyty The Red Shoes, 1993).

Zmiana pseudonimu

Na początku lat 90. konflikt z wytwórnią Warner Bros. (z którą wiązał Prince'a wieloletni, niekorzystny finansowo dla artysty kontrakt) spowodował zmianę artystycznego pseudonimu na The Artist Formerly Known as Prince (Artysta Poprzednio Znany jako Prince) – "TAFKAP" lub po prostu "The Artist". Ten z czasem został zastąpiony przez specjalny znak graficzny, tzw. love symbol. Wyrazem protestu Prince'a wobec polityki wyzysku prowadzonej przez wielkie wytwórnie płytowe były także okładki jego płyt, na których fotografował się w łańcuchach lub z napisem slave (niewolnik) na policzku.

Wyjątkowe płyty

W dorobku artysty jedną z ciekawszych, zwłaszcza wokalnie, płyt jest Lovesexy z roku 1988. Zważywszy rok powstania, wyjątkowa dojrzałość Lovesexy zastanawia, przez co tym bardziej warta jest odnotowania. Płytę wyróżnia także okładka, na której Prince sfotografował się... nago. Innym zaskoczeniem jest brak podziału płyty na poszczególne utwory (w edycji na rynek amerykański).

Wierni fani nigdy nie zapomną roku 1996, w którym Prince dosłownie zasypał ich swoimi płytami. Najważniejszą z nich był pierwszy potrójny (!) album w dyskografii Prince'a – Emancipation – zawierający bardzo obszerny (trzygodzinny), zróżnicowany stylistycznie i aranżacyjnie materiał – sprzedawany ponadto w cenie pojedynczej płyty. Co więcej: album ten był pierwszym oficjalnym wydawnictwem, jakie ukazało się bez udziału Warner Bros. (produkcja: NPG Records, dystrybucja: EMI).

W 1996 została także wydana inna nietypowa w dorobku Prince'a płyta: chaos & disorder – bardzo rockowa, chropowata i ostra, jednak spójna brzmieniowo. Mimo zaskakującej adnotacji na okładce:

Originally intended 4 private use only, this compilation serves as the last original material recorded by ["love symbol"] 4 warner brothers records...

...płyta nie była "ostatnia", bowiem w 1999 roku ukazała się jeszcze jedna, tym razem rzeczywiście ostatnia kompilacja z prywatnych zbiorów artysty (kończąca zobowiązania Prince'a wobec Warner Bros.) – The Vault... Old Friends 4 Sale. Płyta zawierała muzycznie odmienny, lecz co najmniej równie interesujący i wartościowy materiał, obejmujący lata 1985-1994.

Powrót do wielkiej formy

Po paru słabszych latach, w których wielbiciele twórczości Prince'a tracili nadzieję na powrót ich idola do wielkiej formy, przyszło kolejne zaskoczenie: Prince wszedł w XXI wiek nowymi nagraniami, zwłaszcza wydaną w roku 2004 bardzo dobrze przyjętą płytą Musicology oraz 3121 (marzec 2006). W nagraniu tej pierwszej udział wzięła popularna saksofonistka jazz-rockowa Candy Dulfer). Najnowsze płyty odróżnia przede wszystkim łagodniejsza warstwa tekstowa, w której daje się zauważyć odejście od typowego dla wcześniejszej twórczości języka ulicy (wulgaryzmy).

W 2004 Prince został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame.

Muzyka filmowa

W dyskografii Prince'a muzykę filmową zawierają następujące krążki (lista niekompletna):

* Purple Rain (1984, do filmu w reżyserii Alberta Magnoli)
* Parade (1986, do filmu Under the Cherry Moon w reż. Prince'a)
* Sign 'O' the Times (1987, do filmu w reż. Prince'a będącego zapisem koncertu)
* Batman (1989, do filmu w reż. Tima Burtona)
* Graffiti Bridge (1990, do filmu w reż. Prince'a będącego kontynuacją Purple Rain)
* Music From The Motion Picture "Girl 6" (1996, do filmu w reż. Spike'a Lee)

W najsłynniejszym, parabiograficznym Purple Rain, Prince wystąpił osobiście w głównej roli utalentowanego i wyobcowanego młodego muzyka Kida, rozpoczynającego swą estradową karierę w klubie muzycznym. Z filmu pochodzi też tytułowy megaprzebój.

Na DVD film Purpurowy deszcz w wersji dwupłytowej ukazał się w Polsce w 2005 roku. W tym samym roku została wydana w Polsce również dwupłytowa edycja filmu Batman. Druga płyta zawiera teledyski silnie nawiązujące do filmu oraz inne ciekawe dodatki.

Artystyczna jakość filmów z muzyką Prince'a dla wielu jest dyskusyjna. To samo dotyczy większości wideoclipów, w których ubiory i scenografia nadmiernie eksploatują estetykę kiczu. Na szczęście, z perspektywy czasu muzyka broni się sama.

Dyskografia

Na wielu płytach powtarza się informacja Produced, arranged, composed and per4med by Prince (na niektórych słowo "Prince" zastępuje love symbol) uzupełniana czasem nazwą współpracującej grupy muzyków ...and The Revolution (do ok. 1986) i ...with The New Power Generation.

1. 1978 For You
2. 1979 Prince
3. 1980 Dirty Mind
4. 1981 Controversy
5. 1983 1999
6. 1984 Purple Rain
7. 1985 Around the World in a Day
8. 1986 Parade
9. 1987 Sign 'O' the Times (album podwójny)
10. 1987 The Black Album (oficjalnie wydany dopiero w 1994)
11. 1988 Lovesexy
12. 1989 Batman
13. 1990 Prince New Power Generation (6 utworów – "for the world outside of the U.S.")
14. 1990 Graffiti Bridge
15. 1991 Diamonds and Pearls
16. 1992 Secret Gig (nieoficjalny, podwójny album koncertowy)
17. 1992 ("Love Symbol" Album)
18. 1993 The Hits/The B-Sides (album potrójny kompilacyjny)
19. 1993 Goldnigga (jako New Power Generation)
20. 1994 The Beautiful Experience (jako love symbol)
21. 1994 Come
22. 1995 The Gold Experience (jako love symbol)
23. 1995 Exodus (jako New Power Generation)
24. 1996 Music From The Motion Picture Girl 6
25. 1996 Chaos & Disorder (jako love symbol)
26. 1996 Emancipation (jako love symbol, album potrójny)
27. 1997 Crystal Ball (jako love symbol, album potrójny)
28. 1998 New Power Soul (jako New Power Generation)
29. 1999 The Vault... Old Friends 4 Sale
30. 1999 Rave Un2 the Joy Fantastic (jako love symbol)
31. 2000 Rave In2 the Joy Fantastic
32. 2001 The Very Best Of Prince (kompilacja)
33. 2001 The Rainbow Children
34. 2002 One Nite Alone...
35. 2002 One Nite Alone... Live! (pierwszy oficjalny album koncertowy, potrójny)
36. 2003 Xpectation
37. 2003 C-Note (download only album)
38. 2003 N.E.W.S (4 utwory instrumentalne)
39. 2004 The Chocolate Invasion (download only album)
40. 2004 The Slaughterhouse (download only album)
41. 2004 Musicology
42. 2006 3121
43. 2006 Ultimate
44. 2007 Planet Earth Read more on Last.fm. User-contributed text is available under the Creative Commons By-SA License; additional terms may apply.