Nightwish to metalowy zespół z żeńskim wokalem z Finlandii założony w 1996 roku. Ich muzyka składa się z połączenia mocnych riffów gitar z orkiestracjami. Początkowo tworzonymi za pomocą instrumentów klawiszowych a od albumu Century Child nieodłącznym elementem brzmienia grupy stała się pełna orkiestra symfoniczna. Integralnym elementem w stylu zespołu są także od wielu lat różnorodne chóry oraz okazjonalnie instrumentarium folkowe. Lider grupy Tuomas Holopainen, określa gatunek zespołu jako metal symfoniczny

Nazwa Nightwish wzięła się od tytułu jednej z piosenek wydanych na pierwszym demo zespołu. Mówi się też, że wymyślił ją Tuomas równo o północy, podczas ogniska z przyjaciółmi.
Na początku 1997 roku projekt zaczął nabierać rozpędu. Do zespołu dołączył perkusista Jukka Nevalainen, a gitara akustyczna została zastąpiona elektryczną. W kwietniu nagrali swój pierwszy album, zawierający siedem utworów Angels Fall First. Płyta ta została wydana w limitowanym nakładzie 500 egzemplarzy i miała inaczej zaprojektowaną okładkę niż późniejsze reedycje.
W maju tego samego roku podpisali kontrakt z wytwórnią Spinefarm Records na wydanie dwóch albumów. Pierwszy z nich, rozszerzona edycja Angels Fall First, została wydana w listopadzie i zajęła 31. miejsce na fińskiej liście przebojów. Album poprzedzał singel "The Carpenter", który zajął 8. miejsce liście najlepiej sprzedających się singli w Finlandii. W wydanym w 2003 roku dokumencie End of Innocence, Holopainen tak opisze to wydarzenie:
"Jednym z najwspanialszych momentów w historii Nightwish był ten, gdy pewnej niedzieli słuchaliśmy w radiu notowania singli i usłyszałem, że Carpenter wskoczył na 15. miejsce... To było lepsze niż platynowa płyta za Century Child. Zimne ciarki przebiegły mi po plecach, gdy słuchałem radia. Potem spacerowałem w parku przez dwie godziny i myślałem: O mój Boże. W co ja się wpakowałem."
W roku 1998 do zespołu dołączył Sami Vänskä (gitara basowa). Tego samego roku został też wydany drugi album, Oceanborn, przez wielu uważany za najlepszy. Album ten był znacznie cięższy od poprzedniego. Był też ostatnim wydanym w tzw. erze niewinności grupy, jak określił okres 1996-1999 Holopainen. Album dotarł na piąte miejsce fińskiej listy przebojów, a poprzedzający go singel Sacrament of Wilderness wspiął się na sam szczyt listy singli. Album okazał się większym hitem niż się ktokolwiek spodziewał. Wydano do niego jeszcze jeden singel – "Walking in the Air", cover utworu Howarda Blake’a, będącego częścią ścieżki dźwiękowej do filmu The Snowman. Ponadto, album był promowany w klubach promo "Passion and the Opera".

W 1999 roku wydany został singel "Sleeping Sun", mający związek z zaćmieniem Słońca widocznym w niemalże całej Europie. W samych tylko Niemczech singel sprzedał się w ponad 15 000 kopii w pierwszym miesiącu. W sierpniu płyta Oceanborn uzyskała status złotej.

W roku 2000 zespół wystartował w preselekcjach do Konkurs Piosenki Eurowizji z utworem "Sleepwalker". Zajęli trzecie miejsce i nie pojechali na finał, mimo iż w głosowaniu publiczności zwyciężyli ogromną przewagą głosów. W maju grupa wydała kolejny album – Wishmaster. Zajął on od razu pierwsze miejsce na fińskiej liście przebojów i pozostawał na nim przez trzy tygodnie. W ciągu tego czasu zyskał również miano złotej płyty. Pomimo tego, że w tym samym miesiącu wyszły też długo oczekiwane wydawnictwa grup Iron Maiden i Bon Jovi, to właśnie Wishmaster został uznany albumem miesiąca przez niemiecki magazyn "Rock Hard". Jedynym oficjalnie wydanym singlem do tego albumu było Deep Silent Complete. Poza tym w klubach dostępne były jeszcze promo CD z utworami "The Kinslayer" oraz "Wishmaster".

Rok 2001 był najcięższym w historii zespołu. Z zespołu musiał odejść Sami Vänskä, ponieważ nie mógł dogadać się z Holopainenem. Sam Holopainen tak to opisuje:
Pierwsze o czym pomyślałem, to to, że jeśli Nightwish miał nadal istnieć, ja i Sami nie mogliśmy pracować w tym samym zespole. To był fakt a innym faktem było, że nie potrafiłem mu tego powiedzieć. Nie wiem, czy jestem za łagodny czy za tchórzliwy, ale nie mogłem mu tego zrobić. Był moim przyjacielem przez dziesięć lat i nie potrafiłem mu tego powiedzieć. Po prostu nie mogłem być w tym samym zespole z nim i musiał odejść. Raczej odszedłbym sam od całego zespołu, niż powiedział mu to w twarz. To jedna z rzeczy, których żałuję najbardziej w całym życiu, że nie potrafiłem mu tego powiedzieć osobiście... Będę tego żałował do końca życia. To była podła rzecz. Jako przyjaciel i kumpel z kapeli powinienem był mu to powiedzieć osobiście. To byłoby uczciwe – delikatnie mówiąc. To był błąd, ale co możesz poradzić? Erno zadzwonił i powiedział Samiemu. Przyszedł się ze mną zobaczyć. Rozmawialiśmy o tym jak sprawy stoją przez około godzinę. Sami powiedział: OK i odszedł. Od tego czasu nie rozmawialiśmy.
Po odejściu Samiego do zespołu dołączył Marco Hietala, doświadczony basista grający wcześniej m.in. z Alexi Laiho w zespole Sinergy. Jeśli idzie o działalność oficjalną, to grupa nagrała cover utworu Gary’ego Moore’a "Over the Hills and Far Away". Utwór ten, wraz z kilkoma innymi, został wydany na EP Over the Hills and Far Away. Wydany został także From Wishes to Eternity zawierający koncert dany przez grupę 12 lipca w Tampere w Finlandii.

Rok 2002 to rok wydania czwartego albumu w historii zespołu – Century Child. Wraz z nim wydane zostały single "Bless the Child" (w tym w wersji promo CD) oraz "Ever Dream". Główną różnicą w stosunku do poprzednich wydawnictw było wykorzystanie fińskiej orkiestry jako tła dla wielu utworów aby spotęgować efekt muzyki poważnej. Oprócz tego po raz pierwszy w historii zespołu został wykorzystany śpiew Marco Hietali. Century Child zyskał status złotej płyty po zaledwie dwóch godzinach od wydania, a platynowy stał się dwa tygodnie później. Ustanowił też swego rodzaju rekord na fińskiej liście przebojów – nigdy wcześniej drugi album nie był tak daleko w tyle za liderem. Po teledysku do "Bless the Child" wydany został drugi – "End of All Hope", który jako jedyny jest klipem do utworu, który nie miał swojego singla. Teledysk ten zawiera sceny z fińskiego thrillera Kohtalon kirja (Księga przeznaczenia).

2003 to wydanie DVD End of Innocence, zawierającego m.in. dokument o historii Nightwish. Latem tego roku Tarja wzięła potajemny ślub zapraszając tylko rodzinę i znajomych. Mężem został Argentyńczyk Marcelo Cabuli, co stało się powodem wielu plotek na temat rozpadu grupy. Okazały się one jednak nieprawdziwe i już rok później grupa wydała swój kolejny album.

2004 rok to czas wydania piątego albumu zespołu – Once. Równocześnie z nim wydany został singel "Nemo". Once zawiera podkład orkiestry w dziewięciu z jedenastu utworów. Jednak w przeciwieństwie do Century Child, grupa nie zdecydowała się tym razem na fińskich muzyków i w Once tło stanowi London Symphony Orchestra, która znana jest m.in. ze ścieżki dźwiękowej do filmowej adaptacji trylogii Władca Pierścieni. Album doczekał się też kolejnych singli: "Kuolema tekee taiteilijan" (jęz. fiński Śmierć czyni artystę) oraz "Wish I Had an Angel". Stał się także potrójną platyną w Finlandii, platyną w Niemczech, złotem w Szwecji, a także zajął pierwsze miejsce na greckiej, norweskiej, niemieckiej i węgierskiej liście przebojów.
W 2005 roku, zespół wydaje kolejny singel: "The Siren" (również w wersji promo CD). To także rok pierwszej wizyty grupy w Polsce (29 maja na Mystic Festival). We wrześniu została także wydana trzecia już składanka z serii The Best of: Highest Hopes: The Best of Nightwish.

Po zakończeniu trwającej ponad półtora roku trasy koncertowej Once, w październiku 2005 Tuomas Holopainen opublikował na oficjalnej stronie zespołu list otwarty, w którym pozostali czterej członkowie kapeli oznajmiają o zakończeniu współpracy z dotychczasową wokalistką Tarją Turunen, motywując to tym, że zbytnio poświęciła się sprawom finansowym związanym z działalnością grupy, zapominając o uczuciach, jakie powinna w nią wkładać. List opublikowany został 22 października 2005.

W liście Tuomas zapowiedział, że miejsce Tarji zajmie inna wokalistka. Według niektórych źródeł, Tarja nie została poinformowana oficjalnie o tym, że zespół zamierza zakończyć z nią współpracę – przez co miała żal do pozostałych członków zespołu.

30 maja 2007 roku w Internecie ukazał się utwór pt. "Eva". 24 maja ujawniono nazwisko nowej wokalistki – Anette Olzon. Występuje ona w kolejnych dwóch singlach: "Amaranth" i "Bye Bye Beautiful". Kolejny pełny album grupy – Dark Passion Play ukazał się 28 września 2007. W grudniu 2007 roku na terenie Finlandii został wydany kolejny singel "Erämaan Viimeinen". Jest wersją instrumentalnego utworu "Last of the Wilds" z albumu Dark Passion Play zawierającą fiński tekst. Z uwagi na fakt że Anette Olzon jest z pochodzenia Szwedką i nie zna fińskiego, jako wokalistka gościnnie wystąpiła Johanna "Jonsu" Salomaa z zespołu Indica. 19 lutego 2008 roku zespół wystąpił w krakowskiej Hali Wisły. Koncert Nightwish poprzedził występ zespołu Pain. 21 maja tego samego roku ukazał się singel "The Islander", a 14 kwietnia 2008 ukazał się video-klip do tego utworu, który wyemitowano pierwszy raz w fińskim MTV o 7 wieczorem (fińskiego czasu).

9 listopada 2011 ukazał się kolejny singiel pt. ,,Storytime". Była to zapowiedz wydanego na przełomie listopada i grudnia siódmego albumu Nightwish ,,Imaginaerum". Równocześnie z pracą nad nową płytą, zespół przygotowywał film pod tym samy tytułem. Film ma opowiadać historię starego kompozytora, który wspomina najpiękniejsze chwile swojego życia. Reżyserem filmu został Stobe Harju znany fanom jako twórca wspomnianego już teledysku do utworu ,,The Islander". Dziennikarze oceniają to przedsięwzięcie jak jeden z najbardziej ambitnych projektów związanych z muzyką metalową.

29 lutego 2012 zespół wydał kolejny singiel ,,The Crow, The Owl And The Dove".
2 czerwca 2012 roku Nightwish po raz trzeci dał koncert w Polsce. Odbył się on podczas Warsaw Student Festival na Warszawskich Ursynaliach i był częścią trasy koncertowej Imaginaerum World Tour, promującej najnowszy album Imaginaerum.

Pod koniec września Anette Olzon zostaje odwieziona do szpitala z powodu choroby. Zespół nie odwołuje kncertu a wokalistkę zastępują Elize Ryd i Alissa White-Gluz z supportu – Kamelot. To dopiero wierzchołek góry lodowej gdyż kilka dni później Nightwish i Anette publikują oświadczenie, w którym informują fanów o zakończeniu współpracy za wspólnym porozumieniem.

Zespół mimo to nie odwołuje trasy i tymczasowo zatrudnia holenderską wokalistkę Floor Jansen (ex After Forever, ReVamp), która wkrótce zostaje kolejnym członkiem zespołu.
W listopadzie Nightwish przygotowuje się do długo wyczekiwanej premiery filmu. Początkowo setlista miała zawierać od początku dokońca utwory z płyty lecz ostatecznie zrezygnowano z tej opcji. 10 listopada fani tłumnie wypełniają Hartwall Areena w Helsinkach by po raz pierwszy ujrzeć długo zapowiadane dzieło. Premierę filmu poprzedza koncert pełen pirotechniki i wizualizacji.

Pełen zmian i intensywny koncertowo rok wieńczy grudniowa trasa po Ameryce Południowej.

6 sierpnia 2014 roku Jukka Nevalainen ogłosił, iż z powodu problemów zdrowotnych, tymczasowo musi zrezygnować ze współpracy z zespołem.

Na nadchodzącym albumie, zaplanowanym na marzec 2015, i trasie koncertowej zamiast Nevelainena zagra Kai Hahto.

Skład zespołu
Obecny skład:

* Floor Jansen – wokal (od 2012)
* Marco Hietala – gitara basowa, wokal (od 2001)
* Kai Hahto – perkusja (od 2014)
* Tuomas Holopainen – instrumenty klawiszowe, wokal wspierający (od 1996)
* Erno "Emppu" Vuorinen – gitara elektryczna (od 1996)
* Troy Donockley – flet, dudy (2012–2013, gościnnie; od 2013)

Byli członkowie:

*Jukka Nevalainen – perkusja (1997-2014)
* Anette Olzon - wokal (2007-2012)
* Tarja Turunen – wokal (1996-2005)
* Sami Vänskä – gitara basowa (1998-2001)
* Samppa Hirvonen – gitara basowa (1996-1997)
* Marjaana Pellinen – wokal (1997)

Dyskografia
Albumy studyjne:

* Angels Fall First (1997)
* Oceanborn (1998)
* Wishmaster (2000)
* Century Child (2002)
* Once (2004)
* Dark Passion Play (2007)
* Imaginaerum (2011)
* Endless Forms Most Beautiful (2015)

EP-y:

* Over the Hills and Far Away (2001)

Albumy na żywo:

* From Wishes to Eternity (2001)
* End of Innocence (2003)
* End of an Era (2006)
* Made in Hong Kong (2009)

Kompilacje:

* Wishmastour 2000 (2000)
* Tales from the Elvenpath (2004)
* Bestwishes (2005)
* Highest Hopes: The Best of Nightwish (2005)
* The Sound of Nightwish Reborn (2008)
* Lokikirja (2009)
* Walking in the Air: The Greatest Ballads (2011)

Single:

* The Carpenter (1997)
* Sacrament of Wilderness (1998)
* Passion and the Opera (1998)
* Walking in the Air (1999)
* Sleeping Sun (Four Ballads of the Eclipse) (1999)
* The Kinslayer (2000)
* Deep Silent Complete (2000)
* Ever Dream (2002)
* Bless the Child (2002)
* Nemo (2004)
* Wish I Had an Angel (2004)
* Kuolema Tekee Taiteilijan (2004)
* The Siren (2005)
* Sleeping Sun (2005)
* Eva (2007)
* Amaranth (2007)
* Erämaan Viimeinen (2007)
* Bye Bye Beautiful (2008)
* The Islander (2008)
* Storytime (2011)
* The Crow, the Owl and the Dove (2012)

Nagrody i wyróżnienia:

ROK/NAGRODA/KATEGORIA

2005/Emma Gaala, 2004/Metalli-albumi (Once)
2008/Emma Gaala, 2007/Metalli-albumi (Dark Passion Play)
2012/Emma Gaala, 2011/Vuoden myydyin albumi (Imaginaerum) .