Janis Joplin (ur. 19 stycznia 1943 w Port Arthur w stanie Teksas w USA, zm. 4 października 1970 w Los Angeles) – amerykańska piosenkarka rockowa, soulowa i bluesowa, najczęściej wiązana z szeroko pojętym stylem psychodelicznego rocka (hipisowski rock) i blues rocka. Choć kariera artystyczna piosenkarki trwała zaledwie kilka lat, przeszła ona do legendy gatunku i ciągle uznawana jest za jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnej kultury masowej. Joplin karierę rozpoczęła w 1962 występami w klubach.

W 1966 dołączyła jako wokalistka do mało znanego zespołu blues-rockowego Big Brother & the Holding Company. Wkrótce jej nieco skrzeczący, lecz bardzo ekspresyjny i o dużych możliwościach głos, stał się sygnaturą zespołu, z którym wydała dwa albumy. Do statusu gwiazdy podniósł Janis Joplin występ z zespołem na festiwalu rockowym Monterey Pop Festival w 1967 roku. W grudniu 1968 artystka rozstała się z zespołem i rozpoczęła karierę solową, wspomagana przez utworzone w tym celu efemeryczne grupy: Kozmic Blues Band, a następnie Full Tilt Boogie Band. Kolejne dwa albumy, wydane pod nazwiskiem artystki (drugi już pośmiertnie), stały się również klasykami psychodelicznego rocka, balansując na pograniczu muzyki soul i bluesa. Janis Joplin wystąpiła również na słynnym festiwalu rockowym w Woodstock w 1969.

Seria znakomitych utworów, w tym przeboje Piece Of My Heart, Try (Just a Little Bit Harder) i Me and Bobby McGee (kompozycja Krisa Kristoffersona), humorystyczny utwór a'capella Mercedes Benz, czy brawurowa interpretacja Summertime George Gershwina, weszły na trwałe do kanonu rocka. Janis Joplin związana była z ruchem hippisowskim. Krótkie lata jej kariery wypełnione były alkoholowymi, narkotycznymi i obyczajowymi ekscesami, przeplatanymi kuracjami odwykowymi. Zmarła na krótko przed wydaniem swojej drugiej solowej płyty, Pearl, 4 października 1970 roku w pokoju numer 105 w Hotelu Landmark w Hollywood, gdzie wówczas mieszkała. Przyczyną zgonu było ostre zatrucie heroinowo-morfinowe w wyniku wstrzyknięcia nadmiernej dawki. Ciało Janis Joplin poddano kremacji, a prochy zostały rozsypane w Kalifornii nad Oceanem Spokojnym. W grudniu 2005 r. w warszawskim Teatrze Roma odbyła się premiera monodramu muzycznego "Moja mama Janis" w którym wykorzystano 16 piosenek artystki, na tę okazję po raz pierwszy przetłumaczonych na język polski przez Daniela Wyszogrodzkiego i Maciejkę Mazan. Główną rolę w monodramie gra i piosenki Joplin śpiewa Jolanta Litwin-Sarzyńska W 1995 roku Janis Joplin została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame. .